U bent hier

27/06/2017

Een Vlaamse delegatie begaan met inclusief onderwijs sprak in Zuid-Afrika deelnemers toe op het nationaal symposium ‘Teacher Education for Inclusion’: “Ik vind het heel belangrijk om te zien hoe andere landen tegen cruciale onderwijsthema’s zoals inclusie aankijken, hoe ze dat vertalen in beleid, en hoe ze uitvoeringsstrategieën ontwikkelen”.

Uitwisseling over inclusief onderwijs

In Zuid-Afrika werkt VVOB rond inclusief onderwijs. Een inclusief onderwijsbeleid bestaat al vijftien jaar in het land, maar de uitvoering ervan blijft op moeilijkheden stoten. VVOB Zuid-Afrika probeert daar concreet iets aan te doen door studentleerkrachten, ervaren leerkrachten en schoolleiders te versterken om correct om te springen met diversiteit in een klasgroep.

VVOB is een grote voorstander van ervaringen en praktijken delen met gelijkgezinden. Begin juni brachten VVOB Zuid-Afrika en North-West University op een tweedaags nationaal symposium lerarenopleiders, onderzoekers, praktijkmensen en beleidsmakers samen. De deelnemers wisselden elk vanuit hun eigen achtergrond en kennis gedachten uit over de rol die lerarenopleidingen kunnen spelen voor inclusief onderwijs.

Vernieuwing aanwakkeren

Omdat hun organisaties een structureel partnerschap hebben met VVOB rond inclusief onderwijs en gelijke onderwijskansen in Zuid-Afrika, kwamen ook lerarenopleiders Els Callens en Sofie Bamelis (grote foto) van hogeschool VIVES, en Marijke Wilssens (kleine foto), docent aan de Arteveldehogeschool en begeleider competentieontwikkeling bij Katholiek Onderwijs Vlaanderen, hun Vlaams licht werpen op de problematiek. En dat net op de dag dat het nieuw ondersteuningsmodel in Vlaanderen gestemd werd.

“Ik wilde niet pretenderen al verder te staan dan de Zuid-Afrikaanse collega’s, en kon dat meteen illustreren met negatieve krantenkoppen uit Vlaanderen”, vertelt Marijke, die een keynote speech gaf over ‘Motor, motivation and opportunities for inclusive education: developing teachers’ competences in professional learning communities’. “Maar daaraan breidde ik ook een hoopvolle boodschap over onze positieve ervaringen met het werken met kernteams in ons partnernetwerk van de prioritaire nascholing M-decreet. Ik vertelde over hoe we bij Katholiek Onderwijs Vlaanderen coachingstrajecten aangrijpen om leraren en schoolteams te motiveren om nieuwe regelgeving te benaderen als een motor voor hun professionele ontwikkeling.”

“In Zuid-Afrika is specifieke begeleiding en ondersteuning minder wijdverspreid dan hier: niet elke school heeft een CLB of revalidatiecentrum om mee samen te werken", vergelijkt Marijke verder. "Maar ik ontmoette gedreven beleidsmakers, lerarenopleiders, directies en leerkrachten die geloven in de groeikracht van élk kind en daardoor het verschil maken! Ze motiveerden elkaar om vernieuwing aan te wakkeren door hun krachten samen te bundelen. Die strategie werkt beter dan elkaar met de vinger te wijzen of te blijven wachten tot er meer middelen komen voor gespecialiseerde ondersteuning.”

Integratie in de Vlaamse context

Els en Sofie namen ook deel aan het symposium, en spraken deelnemers toe over 21ste-eeuwse sleutels voor de inclusieve leraar in het kleuter- en lager onderwijs. Die sleutels zijn het resultaat van het Go Prince-project en krijgen ook een rol in het meerjarenprogramma 2017-2021 van VVOB Zuid-Afrika, waarin VIVES zal werken aan curriculumdifferentiatie.

Het symposium was Sofies eerste kennismaking met Zuid-Afrika: “Vooral het contact met deelnemers van verschillende achtergronden vond ik inspirerend. Interessante babbels met afgevaardigden van universiteiten, schooldirecties, ambtenaren en andere organisaties leidden tot de conclusie dat we in Vlaanderen en Zuid-Afrika met gelijkaardige uitdagingen worstelen.”

“Ik vind het heel belangrijk om te zien hoe andere landen tegen cruciale onderwijsthema’s zoals inclusie aankijken, hoe ze dat vertalen in beleid, en hoe ze uitvoeringsstrategieën ontwikkelen”, vult Els aan. “Dat werkt inspirerend voor de brede Vlaamse context, maar ik neem die kaders en good practices zelf ook mee om te integreren in het curriculum van onze studenten kleuter- en lager onderwijs en deel ze met collega’s die werken rond brede zorg en specifieke onderwijsbehoeften.”

Sofie nam een heel concrete tip mee naar huis: “Vraag aan het eind van de dag altijd aan jouw leerlingen: heb je van je dag genoten? Waarom (niet?)”