U bent hier

Zuiddagstudenten interviewden stagiaires in Zuid-Afrika
Stageland: 
Zuid-Afrika
Stagejaar: 
2014

Op donderdag 16 oktober 2014 was het opnieuw Zuiddag. Voor het negende jaar op rij 'spijbelden' jongeren uit heel Vlaanderen en Brussel één schooldag om te gaan werken. Hun vergoeding gaat naar een sterk jongerenproject in Palestina/Israël.

Aude en Flo solliciteerden voor de job van ‘wereldreporter’. Zij interviewden via Skype twee stagiaires van VVOB in Zuid-Afrika.

Welkom in Welkom

Stefanie en Jolien doen een stage bij VVOB in Welkom, Zuid-Afrika. Stefanie studeerde al af als leerkracht wiskunde – geschiedenis en studeert nu pedagogische wetenschappen. Voor haar stage ontwikkelt ze voor een pedagogische begeleidingsdienst creatieve didactische materialen voor wiskundeonderwijs. Jolien is een sociologe die nu nog ‘Culture and Development Studies’ bijstudeert. Voor haar stage doet ze onderzoek naar ‘Professional Learning Communities’, dit zijn lerende netwerken van leerkrachten. Samen hopen de studenten bij te dragen aan de verbetering van het onderwijssysteem in Zuid-Afrika. Een interview.

Stefanie, hoe ben je bij VVOB terechtgekomen en waarom heb je precies voor deze stage gekozen?
Stefanie: Op school krijgen we altijd verschillende suggesties voor stages. Mijn school gaf ons verschillende mogelijkheden, waaronder ook een aantal bij VVOB. Vele van deze stages waren onderzoeksopdrachten maar dat is niet echt wat ik wou doen. Toen ik de stages doornam leek deze mij het interessantst. Wiskunde interesseert mij het meest, en Zuid Afrika is een land waar ik altijd al eens naar toe heb gewild.

Voor je vertrok vertelde je dat jij ‘de buitenlander zou zijn’ in Zuid-Afrika. Heb je echt het gevoel dat je anders wordt bekeken, of word je eerder als ‘één van hen’ gezien?
Stefanie: Vaak had ik wel het gevoel dat ze me anders behandelden aangezien ik van België kom, maar dit was altijd in de goede zin.  Iedereen wou graag met mij praten en mij allerlei vragen stellen. Maar het feit dat ik blank ben speelt geen rol, het stadje waar ik verblijf is ook de woonplaats van veel blanke Zuid-Afrikanen. Ik heb zelfs al voorgehad dat mensen Afrikaans tegen mij begonnen te praten. Het meeste daarvan verstond ik zelfs, want het lijkt erg op Nederlands. In het algemeen is iedereen zeer open en voel ik mij wel een deel van de gemeenschap.

Zijn de leerkrachten in Zuid-Afrika heel anders dan in België?
Jolien: Ik ben zelf geen leerkracht, dus kan enkel vergelijken met mijn eigen tijd op de schoolbanken. Ik hoorde wel van anderen dat de manier van lesgeven wel wat verschilt. De uitleg van de leerkrachten hier is veel abstracter. Als ze bijvoorbeeld de relatie tussen gram en kilogram uitleggen gaan ze het eerder beschrijven aan het bord, dan concrete voorbeelden te geven aan de leerlingen of met materiaal te werken. Het wiskundeonderwijs in Zuid-Afrika scoort ook laag op wereldvlak.

Wiskunde mag niet als iets saais voorgesteld worden. De wiskundeles zou op een creatieve en ludieke manier gegeven moeten worden en de les zou altijd moeten vertrekken vanuit de leerling zelf. Stefanie, kan je vertellen hoe je dit aanpakt en hoe jij dit idee concreet ziet?
Stefanie: De leerkracht in Zuid-Afrika staat te vaak gewoon voor de klas alles uit te leggen in plaats de leerlingen te motiveren om actief mee te werken. Het is natuurlijk erg moeilijk om met elke leerling apart bezig te zijn, wanneer de klassen bestaan uit 40 à 50 leerlingen. Er is dan te weinig plaats en materiaal.

Op je blog schrijf je dat je het zeer aangenaam vind dat iedereen spontaan bij je langskomt om een babbeltje te slaan over hun wensen en frustraties. Is er iets dat vaak terugkomt in dergelijke gesprekken?
Stefanie: Een echte hot topic hier zijn de ANA’s, (Annual National Assessments), een test die in september wordt afgenomen bij alle leerlingen, dit is in de tweede helft van het schooljaar. De zomervakantie vindt hier plaats in december. Dit bezorgt de leerkrachten veel stress. Deze test toetst alleen maar kennis van taal en wiskunde. De leerkrachten gaan tegen het einde van het jaar hun lessen dan ook meer beginnen richten naar deze onderwerpen en meer druk uitoefenen op de leerlingen. De mensen hier zijn het er bijna allemaal over eens dat dezen testen geen goede representatie zijn van het kennen en kunnen van de leerlingen: ze geven een incorrect beeld van de kennis die elk kind heeft verworven doorheen het hele jaar.

Jolien, weet je al hoe de Professional Learning Communities in de praktijk werken?
Jolien: Het is de bedoeling dat leerkrachten van verschillende scholen samenkomen om info uit te wisselen over de inhoud van hun vak en over hoe ze lesgeven met als doel om zichzelf en hun lessen te verbeteren. Maar in de praktijk gebeurt hier nog niet veel rond. De andere stagiaires en ik proberen te onderzoeken hoe dit komt, om de samenwerking te verbeteren.

Stefanie, we lazen dat je vaak reist en dit graag doet. Is er iets aan Zuid-Afrika dat je opvalt in vergelijking met de andere landen die je bezocht?
Stefanie: Ja, in Zuid-Afrika reist bijna iedereen met de auto. Er is veel criminaliteit en het is te gevaarlijk om te voet of met het openbaar vervoer te reizen als het eenmaal donker is. Als we iets willen gaan doen of iemand willen gaan bezoeken wat later op de dag, is het het beste dat we iemand anders vragen om mee te gaan met de auto. Reizen in groep is dan ook een stuk veiliger en gezelliger.

Jolien, wat heb jij deze week al allemaal gedaan?
Jolien: Ik heb maandag twee scholen bezocht. Voor de rest heb ik vooral veel tijd doorgebracht op het kantoor van het Education Resource Centre. Daar heb ik gewerkt aan een onderzoeksopdracht waarvoor ik een aantal interviews moest afleggen. Die interviews had ik dinsdag gedaan met 3 à 4 mensen van twee scholen. Ik heb zowel aan leerkrachten als aan directeurs vragen gesteld. Daarna moest ik deze interviews allemaal uitschrijven, een tijdrovende bezigheid.

Is je stage zoals je had verwacht?
Jolien: Ik ben zeer tevreden met mijn stage, ik doe veel dingen die ik wil doen. Het thema van de stage ligt mij ook erg goed. Voor ik vertrok wist ik niet goed wat ik van de stage moest verwachten. Ik ben wel al meerdere keren in Zuid-Afrika geweest omdat ik hier familie heb, mijn broer woont niet ver van Welkom. Ik heb al veel interessante dingen bezocht, zoals scholen, centra voor dierenbescherming en ook de Golden Gate in Highlands National Park bezocht. Ik werd uitgenodigd om er naar te gaan kijken met de andere stagiaires. Ook kreeg ik al meerdere uitnodigingen voor barbecues. Al bij al vind ik mijn stage dus leuk tot nu toe!

Tot slot: wat zal je meenemen uit je reis en uit de ervaringen die je hebt opgedaan tot nu toe?
Stefanie: Als je in België oude kennissen terugziet gaan de gesprekken altijd heel kort zijn maar in Zuid-Afrika neemt iedereen veel meer de tijd om met elkaar te praten. Iedereen is hier veel meer open en dat apprecieer ik wel.
Jolien: In België is er ook altijd stress om op tijd te zijn, hier is alles veel meer ontspannen. Als je te laat bent is daar toch niets meer aan te doen, het helpt niet om je daar druk over te maken. Die ideeën wil ik mee terugnemen naar België.

 

Bedankt voor jullie tijd, Stefanie en Jolien, en voor het beantwoorden van onze vragen. Veel succes nog in Zuid-Afrika!

 

Aude Bragard & Flo Tomlinson - ZUIDDAG ‘14
16 oktober 2014