Cecile Ntakirutimana (foto rechts) is Sector Education Officer in Gataraga, Rwanda. Samen met 119 andere Sector Education Officers uit alle districten van het land, nam ze deel aan workshops georganiseerd door VVOB en de Rwanda Education Board die gericht zijn op het opzetten en leiden van professionele leernetwerken. Vandaag leidt ze zo’n leernetwerk, dat concreet een platform creëert voor schooldirecteurs om kennis te delen én te vergaren en hen zo in staat stelt hun praktijken aan te passen waar nodig.
Leiding nemen
Cecile herinnert zich nog hoe het samenbrengen van schooldirecteurs om te praten over gedeelde problemen vroeger op weerstand stootte: “Ik moest zelf proberen te begrijpen wat de leerkrachten voelden, wat hun belemmeringen, angsten, frustraties en wensen net waren.” Het volstaat dus niet om professionals in één ruimte te verzamelen als intercollegiaal leren, groei en ontwikkeling de eigenlijke doelen zijn. Daar is meer voor nodig.
In zulke situaties zijn goede leiders noodzakelijk, die een positieve samenwerking bevorderen waaruit leer- en groeimogelijkheden voorkomen. In 2014 en 2015 organiseerde VVOB daarom vier workshops over Professionele Leernetwerken, waaraan 120 Sector Education Officers zoals Cecile deelnamen. Op de workshops leerden ze hoe ze zulke leernetwerken voor schooldirecteurs konden opzetten, leiden en doen groeien.
“We verwierven nieuwe vaardigheden en inzichten in de standaarden van schoolleiderschap en we leerden wat de sleutelvoorwaarden zijn voor succes”, legt Cecile uit. “Die voorwaarden zijn: een doel en focus hebben, sterke relaties opbouwen, een goede samenwerking bevorderen, effectief leiderschap versterken en verantwoordelijkheid stimuleren.”
Katalysator
Pas als er vertrouwen is tussen schooldirecteurs, leerkrachten, Sector Education Officers en andere betrokkenen kan een professioneel leernetwerk echt haar vruchten afwerpen. Het bouwen aan die vertrouwensrelaties is daarom geïntegreerd in elk aspect van de strategie voor effectief schoolleiderschap.
Professionele leernetwerken die gestoeld zijn op vertrouwen zijn krachtige instrumenten. Schooldirecteurs zijn dan in staat om hun zwakke punten en moeilijkheden te identificeren én te erkennen wanneer ze hun collega’s ontmoeten. Ook Cecile ondervond dat: “Door kennis en ervaringen te delen, komen schooldirecteurs tot nieuwe inzichten over kwesties als schoolvoedselprogramma’s, sport op school, voortijdig schoolverlaten, schoolprestaties en ouderbetrokkenheid. De Section Education Officers kunnen hierbij een katalysator zijn, en ik moedig daarom mijn collega’s steeds aan om deze workshops en andere activiteiten massaal bij te wonen. Ik hoop dat er meer trainingsactiviteiten en schoolbezoeken komen zodat deelnemers steeds beter de theorie onder de knie krijgen.”
Vandaag dragen 120 professionele leernetwerken bij tot het versterken van effectief schoolleiderschap in Rwanda, waaraan 962 schooldirecteurs (of acht per sector) deelnemen. Hieronder vind je foto's terug van vier leernetwerken in vier sectoren.
Rwanda Education Board en VVOB bezoeken de netwerken regelmatig om de vooruitgang van de Sector Education Officers te monitoren en de leertrajecten en gedragsveranderingen van schooldirecteurs te evalueren.
Magazine voor schoolleiderschap
Het gratis magazine Urunana rw’Abarezi werd in het leven geroepen om ervaringen en beste praktijken te delen over professionele leernetwerken en effectief schoolleiderschap. Rwanda Education Board publiceert het met steun van VVOB.
De eerste editie, ‘Peer Learning for School Leaders’, stelt lezers voor aan het concept van professionele leernetwerken en vraagt deelnemers van de eerste netwerken in hun soort naar hun belevingen. Ook Cecile komt uitgebreid aan het woord over haar positieve ervaring. De tweede editie, ‘The Impact of Parental Involvement in Education’, onderzoekt de rol van ouders en de grotere gemeenschap in kwaliteitsonderwijs. De derde editie, 'Tackling Dropout', bespreekt goede praktijken rond het voorkomen van vroegtijdig schoolverlaten en de rol hierin van inclusief onderwijs.
LOPE
Het opzetten van goed draaiende professionele leernetwerken is één van drie resultaatsgebieden van het overkoepelend programma rond leerresultaten in het lager onderwijs (LOPE) in Rwanda. LOPE duurt drie jaar (2014-2016) en valt onder de bevoegdheid van het Rwandees ministerie van Onderwijs. VVOB staat in voor de implementatie ervan, samen met de Rwanda Education Board en de Universiteit van Rwanda – College of Education.
