VVOB Rwanda en haar partners ondersteunen schooldirecties in hun professionele ontwikkeling. Schoolleiders worden getraind in effectief schoolleiderschap en komen samen in professionele leernetwerken (PLN’s). Door kennis en ervaringen uit te wisselen over schoolzaken in die leernetwerken leren ze van elkaar en verbeteren ze hun leiderschapsvaardigheden.
Mevrouw Nadine Umurerwa (midden) is de onderwijsambtenaar in sector Rugendabari. Zij coacht het PLN voor schooldirectiess in haar sector.
Mevrouw Assumpta Yakaragiye (rechts) is de directeur van lagere school Rugendabari. Zij neemt sinds 2015 deel aan de PLN’s.
Een dubbelinterview.
Moeilijkheden en ervaringen delen
Mevrouw Umurerwa: “Als onderwijsambtenaar coördineer ik onderwijsactiviteiten op sectorniveau. Ik inspecteer en ondersteun directies in het aanbieden van kwaliteitsvol onderwijs. Ik volgde een training van VVOB en haar partners over het faciliteren van PLN’s. Deze training hielp mij om bijeenkomsten van directies daadkrachtig te leiden. Ik leerde ook de dagdagelijkse moeilijkheden van de deelnemers te analyseren en hen vervolgens aan te moedigen om hun ervaringen in groep te delen. De uitdagingen zijn meestal herkenbaar voor alle schoolleiders in de groep, en ze kunnen onderling mogelijke oplossingen aanreiken aan elkaar. Zo staan de directies sterk in hun schoenen bij het oplossen van problemen in hun school en kunnen ze tegelijkertijd hun leiderschapsvaardigheden verbeteren.”
Mevrouw Yakaragiye: “In een PLN-sessie identificeren en analyseren we een gemeenschappelijk probleem, zoeken we naar de oorzaken die aan de basis liggen en eindigen we met mogelijke oplossingen om in onze school door te voeren. Omdat alle deelnemers de onderwerpen van de leernetwerksessies samen kiezen, zijn we zeker dat de belangrijkste en meest voorkomende problemen aan bod komen. Na zo’n sessie ga ik terug naar mijn school en pas ik deze oplossingen samen met mijn leerkrachten aan aan de context van onze school, en zoeken we samen naar implementatiestrategieën.”
Schooluitval tegengaan met PLN’s
Mevrouw Yakaragiye: “De belangrijkste problemen in mijn school zijn lage leerresultaten en hoge schooluitval. In het PLN leerde ik een nieuwe aanpak om leerlingen terug op school te krijgen. Vroeger stuurde ik brieven naar de ouders, maar nu weet ik dat het beter is om de lokale overheid te betrekken.”
Mevrouw Umurerwa: “De lokale overheid en de verschillende scholen in de sector startten een campagne om schooluitval tegen te gaan. Samen deden ze huisbezoeken om elke afwezige leerling te bereiken.”
Mevrouw Yakaragiye: “We bezochten leerlingen om de redenen voor hun afwezigheid te bespreken. Samen met de ouders en de lokale overheid zochten we naar oplossingen zodat de kinderen terug naar school konden. We houden de afwezigheden van onze leerlingen nu beter bij zodat we kunnen optreden vóór een leerling afhaakt. Leerkrachten noteren de aanwezigheden elke ochtend. Als een leerling afwezig is, moet hij of zij zich de volgende dag bij mij melden. Voordat de PLN-sessies van start gingen, wist ik niet welke leerlingen afwezig waren, of wat hun thuissituatie was. Nu beschik ik over de nodige gegevens en is er een goede opvolging.”
De praktijk verbeteren
Mevrouw Umurerwa: “Voor ik de training over PLN’s kreeg, gedroeg ik me als de inspecteur van de schooldirecties. Tijdens bijeenkomsten vertelde ik hen wat ze wel en niet moesten doen. Maar nu nemen de schoolleiders actief deel aan de vergaderingen, en trekken we samen conclusies. Ook onderling hebben de schoolleiders een goede relatie. Ze vertrouwen elkaar.”
Mevrouw Yakaragiye: “Door het leernetwerk zijn mijn dagdagelijkse praktijk en mijn schoolleiderschapsvaardigheden verbeterd. Ik gebruik bijvoorbeeld zelf PLN-technieken tijdens vergaderingen met leerkrachten. Op een meer persoonlijk niveau had ik voordien moeite met het schrijven van maandelijkse rapporten. In het PLN leerde ik schooldata beter verzamelen en beheren voor zelfevaluatie. Ik heb meer inzicht in hoe ik best het schoolbudget en het actieplan voor de school kan voorbereiden. Ik hoop dat zo’n professionele leernetwerken alle scholen in Rwanda zullen bereiken.”
Het LOPE-programma (2014-2016) richtte zich op het verbeteren van de kwaliteit van het lager onderwijs in Rwanda. Het was een samenwerking tussen het ministerie van Onderwijs, Rwanda Education Board, University of Rwanda – College of Education en VVOB Rwanda. LOPE richtte zich op het promoten van effectief schoolleiderschap en het voorbereiden van toekomstige leerkrachten in het lager onderwijs in een leerlinggerichte pedagogie. Het programma werd gefinancierd door de Belgische overheid.
Daarnaast heeft VVOB Rwanda expertise verleend aan BTC bij de hervorming van het ondersteunings- en begeleidingssysteem voor lerarenopleidingen in Uganda.
