Het Programma Effectievere Scholen Suriname (PROGRESS), is een samenwerkingsprogramma tussen het Surinaamse ministerie van Onderwijs en Volksontwikkeling (MINOV) en VVOB. We startten het programma op 7 november 2008 en eindigden op 31 december 2013. Na bijna 5 jaar hard werk met de inzet en ondersteuning van velen, blikken we terug op de bereikte mijlpalen.
Achtergrond van het samenwerkingsprogramma
Doel van het programma was het lager onderwijs in Suriname effectiever te maken door in te zetten op leerlinggericht en kindvriendelijk onderwijs. In dit onderwijs staat de leerling en zijn leerproces centraal: elk kind heeft eigen kwaliteiten en eigen talenten. De leerkracht en de schoolorganisatie moeten hier meer oog voor krijgen.
Het MINOV, UNICEF en VVOB werkten daarom samen aan het boek “Ik geloof in jou!”. In dit boek deelden diverse betrokkenen hun ideeën en ervaringen over kwaliteitsvol onderwijs. Vanuit die ideeën werkten MINOV en VVOB samen PROGRESS uit.
Onze boodschap: Elk kind is Uniek, Leren doe je Samen
PROGRESS - Samen veel bereikt
Het programma richtte zich op capaciteitsversterking bij de verschillende partners: MINOV-afdelingen (Inspectie, Begeleiding, Mediatheek, Communicatie en Voorlichting, Onderzoek en Planning, HRM, Onderwijs Bureau Professionalisering, en de nucleuscentra), de Pedagogische instituten (Instituten voor Lerarenopleiding) en de zorgcoördinatoren in het basisonderwijs.
Met de afdelingen Begeleiding en Inspectie van het MINOV werden trajecten opgezet om de verschillende MINOV-afdelingen te ondersteunen bij het actualiseren en verdiepen van hun visie. Op het gebied van professionalisering werden vanuit de behoeften van de afdelingen Begeleiding en Inspectie algemene en specifieke opleidingen georganiseerd. Een voorbeeld hiervan is de tweejarige opleiding van 26 zorgcoördinatoren voor het basisonderwijs. De zorgcoördinator coördineert en verbetert samen met de schoolleider en het schoolteam de zorg voor álle leerlingen op school. Momenteel is het de afdeling Begeleiding gestart met het opleiden van een tweede groep zorgcoördinatoren i.s.m. het Onderwijs Bureau Professionalisering.
We richtten een mediatheek voor MINOV-personeel op. De MINOV-mediatheek is een krachtig en dynamisch kenniscentrum dat de ontwikkelingen op het gebied van onderwijs vlot toegankelijk maakt voor het personeel van MINOV en inspireert tot 'lifelong learning'.
Om duidelijker richting te geven aan onderwijsvernieuwingen op de Pedagogische Instituten werd samen met de betrokkenen de visie, missie en strategie expliciet gemaakt. Ook hebben de Surinaamse Pedagogische Instituten het veranderingstraject ‘De Nieuwe Leerkracht’ uitgewerkt om de kwaliteit van de opleiding tot leerkracht basisonderwijs op de Pedagogische Instituten te verbeteren. De opleiding werd een competentiegerichte opleiding met meer aandacht voor pedagogische en didactische vaardigheden – in lijn met de gedachte 'elk kind is uniek en heeft talenten' – en een belangrijke plaats voor werkplekleren. Implementatie van het veranderingstraject is in 2012 van start gegaan. Curriculumontwikkeling, opstarten van een intern kwaliteitszorgsysteem en professionalisering van docenten waren de belangrijkste pijlers van dit traject.
In 2011 zetten we een duurzaam systeem voor professionalisering op: het Onderwijs Bureau Professionalisering. Dit stelt medewerkers van het MINOV, de Pedagogische Instituten en van de scholen in staat zich regelmatig professioneel bij te scholen. Binnen het bureau is een traject ‘Leerlinggericht en kindvriendelijk onderwijs’ ontwikkeld, bestaande uit verschillende trainingen: ‘Ik geloof in jou!’, ‘Krachtige leeromgeving’ en ‘Activerende Didactiek’.
Op de nucleuscentra van Brokopondo en Marowijne werd aan individuele en organisatorische capaciteitsversterking gewerkt, met het doel het onderwijs in het binnenland kwaliteitsvol te ondersteunen. De werknemers van deze nucleuscentra zijn gedetacheerde leerkrachten die nu functies invullen als coördinator, begeleider, trainer, ICT-verantwoordelijke, enz. Om de medewerkers beter in staat te stellen deze functies goed in te vullen werden ze getraind in management, communicatie, financieel management en ICT. Daarnaast is er specifieke ondersteuning ingezet op het gebied van leesbevordering.
In samenwerking met de afdeling Onderzoek en Planning van het MINOV werd het bestaande onderwijsinformatiesysteem (OIS) uitgebreid naar een Education Management Information System Suriname (EMISS).
Hogere posities binnen het MINOV vereisen steeds hogere managementsvaardigheden. Daarom werd vanuit de afdeling HRM een traject voor versterking van de managementcapaciteit gestart via gerichte trainingen en coaching op de werkplek voor de managers. Ook voor de secretariaatsmedewerkers verzorgden we een training, gericht op verdere professionalisering.
Mijlpalen vieren
Tijdens het afsluitingsevent op 22 november 2013 hebben alle partners hun realisaties en mijlpalen door middel van een expositie getoond en nader toegelicht aan het ministerie, onderwijs-stakeholders en het brede publiek. Omdat de indirecte doelgroep van PROGRESS 'het lagereschoolkind' was, had elke afdeling naast een volwassenactiviteit een ludieke kinderactiviteit, die de kinderen op hun eigen unieke wijze konden uitvoeren.
