De ervaringen en inzichten die VVOB opdoet in haar partnerlanden zijn een enorme verrijking voor het Vlaamse onderwijsveld. VVOB bouwt duurzame en gelijkwaardige bruggen tussen onderwijsprofessionals wereldwijd via drie programma’s - eNSPIRED, Scholenbanden en Educaid.be - om van elkaar te leren over gemeenschappelijke uitdagingen op vlak van gelijke onderwijskansen. Aangezien reizen en bijeenkomsten in 2020 niet mogelijk waren omwille van de coronapandemie, zag die internationale uitwisseling er net iets anders uit dan anders.
Dit verhaal staat in ons jaarverslag 2020 Blended leren: de toekomst van onderwijs? Download hier ons volledige jaarverslag.
eNSPIRED: meertaligheid, een verhaal van ons allemaal
Met het eNSPIRED-programma inspireert VVOB lerarenopleiders, pedagogische begeleiders, schoolleiders en (toekomstige) leerkrachten door middel van internationale dialoog over gelijke onderwijskansen. Vlaanderen kan veel leren van hoe onderwijsuitdagingen worden aangepakt in de partnerlanden van VVOB. Samen met haar partners – de Vlaamse hogescholen en pedagogische begeleidingsdiensten – geeft eNSPIRED onderwijspraktijken uit andere continenten een plaats in het curriculum van de Vlaamse lerarenopleidingen en in vormingen voor leerkrachten en schoolleiders.
In 2020 kwam deze internationale dialoog tot stand via een digitale leerweek die volledig in het teken stond van meertaligheid in het onderwijs. Een onderwerp waar veel over gezegd én geleerd kan worden, niet alleen in Vlaanderen, maar overal ter wereld. Net daarom namen meer dan 450 lerarenopleiders, pedagogische begeleiders, (toekomstige) leerkrachten en schoolleiders uit verschillende hoeken van de wereld deel aan deze eerste digitale leerweek van eNSPIRED.
Van 17 tot en met 26 november gingen deelnemers iedere ochtend gedurende anderhalf uur in dialoog met sprekers van verschillende organisaties zoals UNICEF Vietnam, Funda Wande, ChildFund Vietnam, CPUT Cape Town, Onderwijscentrum Brussel, Arteveldehogeschool, Vives Hogeschool en Odisee.
Hanan Challouki gaf als gastvrouw het startschot tijdens de openingssessie via livestream. Talks over meertaligheid en onderwijs in Vietnam, Zuid-Afrika en België passeerden de revue: drie landen, drie verschillende contexten, maar veel gemeenschappelijke uitdagingen. Anh Phuong Ha, Global Teacher Prize top 10 finalist 2020, benadrukte in haar keynote het belang van de rol van leerkrachten. Tijdens de dagen die volgden, konden deelnemers zich verder verdiepen en laten inspireren tijdens verschillende thematische sessies via Zoom waarin er nog meer sprekers uit Vietnam, Zuid-Afrika en België aan het woord kwamen. Zij deelden hun expertise over materiaalontwikkeling, begrijpend lezen en professionele ontwikkeling. Want hoe leer je een taal zonder boeken en verhalen of zonder goed opgeleide leerkrachten? De digitale leerweek werd afgesloten met een slotsessie via livestream waarin enkele geleerde lessen gedeeld werden. Kira Boe van Oxfam Ibis gaf als afsluiter een keynote waarin ze het belang van meertaligheid in het onderwijs benadrukte voor het behalen van Duurzame Ontwikkelingsdoelstelling 4 (SDG 4) – kwaliteitsvol onderwijs. Door meertaligheid een plaats te geven binnen het onderwijs, zorgen we voor meer gelijkheid en een betere kwaliteit van het onderwijs
“De keynotes en uitwisseling bevestigen dat in welke context je ook werkt, er enkele universele principes gelden: een talenbeleid en -aanpak ontwikkelen is een proces dat je niet kan opleggen, een krachtige taalleeromgeving creëren is altijd nodig, je moet rekening houden met alle betrokkenen, overtuigingen hebben een rol, context bepaalt heel veel, nergens hebben alle talen eenzelfde status, identiteit en emoties hebben een rol bij de taalverwerving en daar moet je rekening mee houden”, deelde één van de deelnemers in het online evaluatieformulier.
Wie er niet kon bij zijn of iets gemist heeft, kan de volledige digitale leerweek hier herbekijken.
Educaid.be: inclusief onderwijs in de Belgische internationale samenwerking
Als platform voor structureel overleg voor Belgische actoren actief rond onderwijs en vorming in ontwikkelingssamenwerking, helpt Educaid.be het Belgisch beleid verder uit te bouwen en te ondersteunen en de kwaliteit van Belgische onderwijsprogramma’s in het buitenland te verbeteren.
Het jaarlijkse hoogtepunt van Educaid.be is de internationale conferentie. In 2020 bracht Educaid.be meer dan 600 onderwijsprofessionals samen tijdens een digitale conferentie met als titel ‘Inclusive Education. Every learners matters – and matters equally’. Inclusie en gelijkheid zijn sleutelwoorden in de formulering van SDG 4: ‘Verzeker gelijke toegang tot kwaliteitsvol onderwijs en bevorder levenslang leren voor iedereen’
Op 15 en 22 oktober kwamen deelnemers uit de hele wereld virtueel samen om na te denken over hoe ieder kind, ongeacht geslacht, rijkdom, etniciteit, godsdienst, taal, handicap,... toegang krijgt tot kwaliteitsvol onderwijs. Daarnaast was er ook de nodige aandacht voor de impact van de coronacrisis op onderwijs en het effect van schoolsluitingen op de ontwikkeling van kinderen en jongeren. Vijftien sprekers uit twaalf verschillende landen, waaronder professor Kwame Akyeampong (Open University, UK), Michelle Mathey (Department of Higher Education and Training, South Africa), Kira Boe (Oxfam Ibis), Subekshya Karki (Humanity & Inclusion, Nepal), deelden hun ervaringen en inzichten en gingen in dialoog met de deelnemers. Belgisch Minister voor Ontwikkelingssamenwerking Meryame Kitir sloot het tweedaags event af met een boodschap over het belang van samenwerking en internationale solidariteit.
Wie er niet bij kon zijn of iets gemist heeft, kan de integrale opnames van de conferentie hier (her)bekijken.
Een belangrijke doelstelling van Educaid.be is het ondersteunen van de lidorganisties (en het bredere publiek) door expertise te verschaffen rond onderwijs. In dit kader organiseerde Educaid.be, naast de conferentie, ook een kleinschaligere webinar samen met VET Toolbox, een samenwerkingsverband dat inzet op de promotie van inclusief beroepsonderwijs. Het VET Toolboxpartnerschap bestaat uit de British Council, Enabel, GIZ, LuxDev en AfD. VET Toolbox organiseerde een reeks webinars over specifieke onderwerpen in verband met inclusief beroepsonderwijs. Educaid.be droeg in november 2020 bij aan één van deze webinars met als thema ‘Labour Market Analysis: which kind suits your situation?’ met keynote sprekers Kevin Hempel van Prospera Consulting en Caroline Mancel van Actiris en getuigenissen van het terrein, o.a. uit Haïti en Niger.
Ook deze opname is integraal hier herbekijken.
Verder werkten de leden van de projectgroep ‘Gender en Onderwijs’ samen met Le Monde selon les Femmes aan een publicatie waarin ze pleiten voor een afbreuk of een wijziging van de ingebakken processen die ongelijkheden met zich meebrengen. Ze bestuderen de impact van een genderspecifieke aanpak in de verschillende levensfases en hoe deze leeromgevingen beïnvloeden; van formeel tot informeel onderwijs, van kleuter- tot en met volwassenenonderwijs.
Scholenbanden: leren van elkaar over grenzen heen
Scholenbanden faciliteert duurzame en betekenisvolle partnerschappen tussen Vlaamse scholen en scholen in het buitenland en legt daarbij in de eerste plaatst de focus op de ontwikkeling van wereldburgerschapscompetenties bij Vlaamse leerkrachten en schoolleiders.
In november 2020 kwamen meer dan 40 leerkrachten, schoolleiders en medewerkers van educatieve organisaties uit zes verschillende landen en betrokken bij een scholenband virtueel samen voor een uitwisseling over hoe ze de SDG’s een plaats geven in hun scholenband, en hoe ze online blijven uitwisselen in een periode waarin fysiek uitwisselen moeilijk is.
Verder deelde Scholenbanden via haar website tips over hoe scholen hun band met hun partnerschool levendig kunnen houden via de digitale weg. Het inbrengen van internationaal perspectief in (online) lessen zorgt bovendien voor de ontwikkeling van wereldburgerschapscompetenties en interculturele vaardigheden bij leerlingen.
